Duurzaamheid is hip en happening in deze tijd. Super goed natuurlijk, want het is hoogtijd dat we als menselijke beschaving voor onze planeet gaan zorgen. Maar er is in deze tijd ook een hoop greenwashing te vinden. Marketingcampagnes staan er bol van. En de vraag duikt steeds vaker op: wat is nou eigenlijk duurzaam?
We zijn van zure regen naar broeikaseffect en van CO2-reductie naar ecologische voetafdruk gegaan. Eerst was het recyclen, daarna consuminderen en vervolgens kwam de circulaire economie om de hoek kijken. Duurzaam is cool en leuk en overal te vinden. Als je niet duurzaam bent als merk of bedrijf dan lopen ze aan je voorbij. En dus verkondigt iedereen duurzaam te zijn. Dan wel met producten die lang meegaan, dan wel met biobased materialen, dan wel met recyclebare producten en tot slot het unicum van de laatste tijd; circulariteit.
Persoonlijk denk ik dat die ontwikkelingen allemaal goed zijn, maar ook het gevaar lopen om over een aantal jaar weer afgeserveerd te worden. Er zal dan weer een andere term in populariteit hebben gewonnen en de alsmaar voortdenderende marketingtrein gaat over op een nieuw stokpaardje. Sommige mensen zien ook biophilic design als een van de vele termen binnen de duurzaamheidscampagne. Maar ik denk dat biophilic design een aantal zeer unieke en intrinsieke waardes heeft die de hectiek van de branding en marketingwereld zullen overstijgen.
Biophilic design is namelijk niet een manier of een middel of techniek. Biophilic design is een filosofie, een manier van naar de wereld kijken en daaruit voortkomend een intrinsieke motivatie hoe met de wereld om te gaan. Hierdoor kan biophilic design daadwerkelijk regeneratief ontwerp op de lange termijn veroorzaken, omdat biophilic design een overtuiging is die heel dicht bij de kern van het waarom van ons doen en laten komt.
Biophilic ontwerpen prikkelen de mens om zichzelf open te stellen voor de natuur, om de natuur daadwerkelijk te ervaren. Met alle zintuigen. Zicht, tast, geur, smaak en gehoor. Bij een goed biophilic ontwerp wordt elk van onze zintuigen geprikkeld en ingezet voor een totaalervaring van de natuur. Je krijgt een gevoel bij die natuur die je overal om je heen ervaart. Je bemerkt de schoonheid, de kwetsbaarheid, de grilligheid en de
levendigheid in al zijn facetten. Al die pure indrukken zorgen er met elkaar voor dat je jezelf openstelt. En op het moment dat je jezelf ergens voor openstelt, dan kun je ook daadwerkelijk een relatie aangaan. Wij mensen zijn onderdeel van de natuur, het zit in onze genen om onszelf thuis te voelen in de natuur, dat is een heel basaal en zeer sterk verlangen.
Op het moment dat je jezelf daadwerkelijk betrokken gaat voelen bij de natuur, dat je gaat ervaren hoezeer je zelf een onderdeel ervan bent en je emoties worden aangesproken, vanaf dat moment zal de natuur bij je gaan horen en vice versa. Je zult een symbiotische relatie aangaan met je natuurlijke omgeving en zorg gaan dragen voor die omgeving, omdat je je er goed bij voelt. Prettiger, gezonder en vitaler. Met meer energie en minder stress. Dat wil je koesteren en onderhouden. Die relatie wil je lang laten duren, omdat het je zoveel brengt. En daar denk ik zit het grote verschil.
Biophilic ontworpen ruimtes gaan daadwerkelijk een relatie aan met mensen. De natuur spreekt aan en raakt mensen in het hart. En zo’n natuurlijke leefomgeving waarin niet alleen de natuur direct te ervaren is, maar ook indirect in materialen/objectvormen/afbeeldingen/kunst/culturele en/of sociaal historische aspecten, zo’n omgeving die zo prettig en vitaliserend aanvoelt, daar willen we zorg voor dragen. Dat gooien we niet weg. Die onderhouden we goed, die herstellen we en die blazen we nieuw leven in als dat nodig is. Zodat we er keer op keer van kunnen genieten en het bij ons blijft in ons leven.
Biophilic ontwerp. Geen hip en happening fenomeen. Maar regeneratief en voor de lange termijn.